KERNENERGIE - Nee bedankt, Ja graag?

ontwikkeling alleen in het Kaiser-Wilhelm Institut zouden blij- ven. Na lang de zaak te hebben overwogen, nam Einstein een zware morele beslissing. Hij schreef zijn beroemde brief aan president Roosevelt. Daarin deelde hij mee dat in Duitsland een fenomeen werd ontdekt, dat enorme energetische resultaten kon opleveren. Deze ontdekking zou kunnen worden aangewend om wapens te maken die alle bekende wapens in vernielingskracht vcr zouden overtreffen, zodat degene die erover beschikte, wel- eens de eindoverwinnaar van de oorlog zou kunnen worden. Met een typisch Amerikaanse aanpak werd er dan in de V.S.A. hetManhattanDistrictprojectopgezet.Metmanenmachtwerd hiervoorheteerstindegeschiedenisvanwetenschapentechniek een groots project uitgewerkt, waaraan duizenden weten- schapslui uit allerhande disciplines meewerkten. Het budget hiervoor was praktisch onbeperkt en het initiatief werd uitste- kend beheerd en geleid, maar uiteindelijk had dit alles een sinis- tere doelstelling die met een strak tijdschema moest worden verwezenlijkt. Men wilde tijdig, en in elk geval v66r Duitsland, het fenomeen van de uraniumsplijting omzetten in de realisatie van het meest schrikwekkende wapen van alle tijden : de atoom- bom. Uit schrik voor spionage werd alles geheim gehouden en werktc men met codenamen en -begrippen, die zelfs nu nog gemeengoed zijn. De wetenschappelijke hoofdfuncties werden toevertrouwd aan talrijke Europees gevormde vorsers, waarvan een groot deel het nazisme of fascisme was ontvlucht. E6n ervan was Fermi, die tijdig uit het Mussolini-Italie was uitgeweken. Samen met de Hongaar Leo Szilard (1898-1964) bouwde hij de eerste kern- reactor. Men had gevonden dat bij de splijting van uranium niet alleen twee splijtingsprodukten optreden, maar ook nog enkele nieuwe neutronen. In principe konden deze neutronen dus nieuwe splijtingen in uraniumatomen veroorzaken, en zo verder. 6. De wcdren om de atoombom

33