KERNENERGIE - Nee bedankt, Ja graag?

De kans wordt aangeduid door de groothcid `werkzame door- snede'. Hiertoe vermenigvuldigt men de reactiewaarschijnlijk- held van.een invallend deeltje met de oppervlakte van dc be- schoten atoomdoorsnede; het produkt kan dan ge.I.nterpreteerd worden als de fractie van de doorsnede binnen dewelke steeds reacties zouden optreden en erbuiten nooit : dus het gedeelte van de doorsnede dat voor de bewuste kernreactie efficient of werk- zaam is. De eenheid werd arbitrair gekozen als 10-28 m2, wat overeenkomt met de orde van grootte van de doorsnede van een atoomkern. De naam voor deze eenheid is de gekke codeterm `barn', in het Engels letterlijk `schuur'. Voor heel wat kernreacties is een werkzame doorsnede voor absorptie van neutronen van 10-28 m2 te hoog. Men moest omstreeks 1942 zoeken naar hoogzuivere materialen die veel minder neutronen absorbeerden. Zoals in de Vlaamse uitdruk- king `een mond als een schuurdeur', heeft het Engelse woord `barn' de bijbetekenis van iets zeer groot; de spionnen konden uit 66n of twee `schuur' moeilijk de kans op een kernreactie afleiden. De kans op een neutronenabsorptie is voor koolstof-12 (]2C) 0,003 barn, voor het natuurlijk isotoop boor-10 (]88) bijna 4000 barn, en voor bet radioactief isotoop xenon-135 (]35Xe) zelfs drie miljoen barn. Deze waarden liggcn zo vcr uit elkaar, dat een louter geometrische voorstelling van al dan niet `in de roos schieten' te eenvoudig is. Bij sommige isotopen gaan de meeste neutronen gewoon door de kern heen, terwijl het bij andere reeds volstaat om op honderd kerndiameters afstand voorbij te komen om te worden gevangen. Een anderc reactie treedt op met kobalt. Gewoon kobalt - het metaal dat uit natuurlijke kobaltertsen wordt gewonnen - kan worden bestraald met neutronen en dan wordt het kobalt- 60.1 Kobalt-60 vindt men niet in de natuur; het is echter een kunstmatigradioactiefisotoop.Hetligtbuitendestabielelijnen gaat trachten te desintegreren door een neutron in een proton om te zetten. Ook deze omzetting gebeurt statistisch en wordt

1 In symbolentaal: 25;C + o`O + 269Co.

52