KERNENERGIE - Nee bedankt, Ja graag?

L|-

2. Hogc dosisscn cn stralingsziekten

Indien de dosis zeer hoog en plots is, bestaat het gevaar dat de vernietigde cellen niet tijdig kunnen worden vervangen door nieuwe cellen. Dit kan beginnen op te treden wanneer iemand plots een dosis absorbeert die duizendmaal hoger is dan wat de natuurlijke straling, gespreid over een heel jaar, bedraagt. So- matische acute gevolgen, bij plotse doses van 1 Sv (100 rein) over het hele lichaam, kunnen leiden tot `stralingsziekte' (duizelig- heid, braken, stoelgang en verminderde weerstand tegen infec- ties, tijdelijke steriliteit). Vanaf 2 Sv treden ernstige tot dodelijke gevolgen op. Bij 2 a 3 Sv doet zich het beendermergsyndroom voor (beschadiging van beendermerg en inwendige bloedingen). Bij 5 Sv sterft de helft van de bestraalde mensen binnen een maand, bij dosissen tussen 10 en 50 Sv sterven zij binnen een week door het darmsyndroom (aftakeling van dunne darm) en bij meer dan 50 Sv binnen enkele uren, door beschadiging van het zenuwstelsel. Somatische latente gevolgen (leukemie en tu- mors) kunnen pas na lange tijd optreden en bij lagere doses dan die welke acute gevolgen hebben. Berekeningen over kankerfre- quentie, te wijten aan straling, kunnen moeilijk worden gever- ifieerd, omdat deze wegens andere oorzaken vele malen hoger ligt. Ondanks het feit dat er heel wat meer informatic bestaat over de kankerverwekkende effecten van ioniserende straling dan over andere omgevingsfactoren, bestaat er geen zekerheid over de somatische risico's van lage dosissen van deze straling. Hiervoor zijn er twee redenen : enerzijds zou men om signifi- cante resultaten te verkrijgen statistische berekeningen moeten maken over gecontroleerde populatiegroepen van b.v. 100 mil- joen vrouwen, en anderzijds kan men geen betrouwbare rcsul- taten afleiden uit hoge-dosisbestralingen, omdat de relatie dosis- gevolg tot in het gebied van de lage dosissen onvoldoende nauwkeurig is gekend. Over de nadelige gevolgen van hoge dosissen is iedereen het eens. Voor de zeer lage dosissen, van de orde van grootte van de natuurlijke omgevingsstraling, is er echter heel wat betwisting.

82