E-book Kernenergie - Versie 1.01c

de Amerikanen zelf kwamen vragen om het te verkopen, om op deze wijze een betere prijs te bedingen. Na 1940 werd het Katangees uraniumerts rechtstreeks overgevaren naar de Verenigde Staten. Dit had voor gevolg dat België het enige West-Europese land was dat met een positieve betalings balans uit de Tweede Wereldoorlog kwam. In België werd het eerst de voedselrantsoenering opgeheven en het consumptiepeil van luxeproducten, nylonkousen, koffie en grote Amerikaanse wagens lag er veel hoger dan in de buurlanden. Tussen de stapeling van grafiet en uranium had Fermi cadmiumstaven laten aanbrengen, als veiligheid en controle, omdat hij wist dat cadmiummetaal de neutronen sterk absorbeert. Op 2 december 1942, nog voor de stapeling voltooid was, bleek bij het uittrekken van het cadmium dat het aantal splijtingen kon stijgen; het lek langs de wanden van de stapel was niet groter dan de extra-neutronenproductie door splijting. Met Brits flegma ging de Italiaan Fermi eerst lunchen met zijn collega's en vroeg na de middag werd de eerste gecontroleerde kettingreactie van een splijtings reactie gerealiseerd. Eugene Wigner (  1902), die later de grote specialist van neutronenstralingsschade werd, had voor Fermi als verrassing een fles Chianti; alle medewerkers hebben op het etiket getekend en deze - lege - chiantifles is het enige overblijfsel van dit historische moment. Het experiment, de eerste reactor ter wereld, zij het zonder koeling en zonder stralingsafscherming en die als codenaam CP-1 kreeg, afkorting Chicago Pile nr. 1 (letterlijk: stapel van Chicago nr. 1 – zie Figuur 4-7), is ontmanteld. De squash-court en de tribune hebben de plaats geruimd voor urbanistische

77